Агостино Паравичини Бальяни - Тело Папы
- Название:Тело Папы
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Литагент АСТ
- Год:2021
- Город:Москва
- ISBN:978-5-17-127223-4
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Агостино Паравичини Бальяни - Тело Папы краткое содержание
В основе книги – рассуждения автора о сущности власти, о божественном и природном в человеке. Мир римских пап с мечтами о долголетии и страхом смерти, спорами о хрупкости тела и бессмертии души предстает перед нами во всем его многообразии.
Перевод книги на русский язык выполнил российский медиевист, доктор исторических наук, специалист по культуре средневекового Запада Олег Воскобойников.
В формате PDF A4 сохранен издательский макет.
Тело Папы - читать онлайн бесплатно ознакомительный отрывок
Интервал:
Закладка:
564
Döllinger I.J.J. von. Beiträge zur politischen, kirchlichen und Cultur – Geschichte der sechs letzten Jahrhunderte. Wien, 1882. Bd. III. S. 428–429.
565
Ibid. S. 428: «Die veneris 4. Februarii pontifex mihi ad se in lecto aegrotantem vocari jusso exposuit summa cum pietate, sui corporis resolutionem imminere, et jam vitam in Dei manibus esse nec jam amplius de sospitate ulla cogitare, quin potius corpus suum de proximo moriturum et in pulverem sese resolvendum, de qua re gratias agebat Deo, quod bonum finem (ut chistianum decet) sortitus esset, non autem improvisum aut subitaneum casum, sicut multis ante se pontificibus jam contigisse sciebat, qui adeo celeri morte rapti sunt, ut nec de rerum substantia nec de corporis conditura nec de animae salute providere potuerunt… rogabatque me propterea, ut sui mox morituri corporis curam susciperem, non ut superfluenter nec nimis deliciose ornari efferrique facerem, cum id ipsum non mereatur, quippe qui, dum vixisset, nimis magnus peccator exstiterit, sed ne nimis abjecte vestiretur aut sepeliretur. Dicebat enim, se recordari vidisse multos pontifices in obitu eorum a propriis affinibus et suis necessariis derelictos sic fuisse, ut indecenter, nudi etiam, detectis pudibundis, jacuerint, quod profecto in dedecus tantae majestatis cessit. Quare volebat, ut ego, quemipse, citra jactantiam loquendo, prudentem ac fidelem reputabat, omnimodam sui corporis curam libenter susciperem, ut honeste in omnibus moriretur, efferretur ac concedetur. Ad quem quum ego prius opportunam consolationem juxta mei intellectus pusillitatem adhibuissem, obtuli me omni nixu effecturum universa, quae possem ac scirem pro illius voto adimplendo. Cumque particulatim a me inquireret, quo colore pontifex defunctus sepeliri consueverit, respondi, antiquitus consuevisse rubro colore vestiri, habita relatione ad antiquum ritum, quando scilicet pontifices paene omnes martyrizabantur, quia omnes illi rubro induebantur. Deinceps vero cessante martyrio, pontifices albo colore vestiti sunt tamquam confessores, quemadmodum etiam multa pontificum cadavera ex ruinis basilicae s. Petri eruta visuntur albo colore ut plurimum vestita, et si qua sunt aliter vestita, sic ideo evenit, quia festinanter et quoddammodo tumultuario funere vestita sunt. Placuit suae sanctitati mea opinio, quam jussit, ut omnino exsequerer, et quod albo colore aureo panno suum corpus induerem. Addiditque volle, quod in manibus suis duos annulos pretiosos ponerem, quos mihi se daturum promisit et in capella Sixtina se locarem sic ibi permanendum, quoad sepulcrum suum, quod jam inchoari mandaverat, perficeretur. Ac etiam se mihi daturum dixit aliquas pecunias, quas pro anima sua pauperibus sacerdotibus erogarem, et cum ego ad hoc respondissem bonum fore, si haec omnia coram aliquibus, saltem duobus tamquam testibus loqueretur, qui demum non me in talibus exsequendis mentiri permitterent, quando opus esset, illico jussit, ut sacristam velut confessorem futurum et alium cubicularium Acursium vocarem, quibus praesentibus haec eadem confirmavit. Itaque ego altera die pannum aureum brucatum albi coloris emi feci ac paramenta ipsa inchoar, reliqua exsecuturus pro possibilitate mea, si quando casus eveniet». Cр.: Elze R. “Sic transit”. P. 39.
566
Вот продолжение текста: «Это несмотря на то, что я не раз просил об этом кардинала Пармского, Пьетро Мантуанского, Аккурсио, Джорджо и Бартоломео делла Ровере, личного дворника, цирюльника Андреа, все они служили покойному папе, который очень их ценил. Наконец повар дал мне медный чан с теплой водой, в котором обычно грели воду и мыли посуду, а цирюльник прислал мази. Тогда понтифика обмыли. Однако не нашлось полотенец, чтобы его обтереть, поэтому пришлось разрезать рубаху, которая была на нем в момент смерти, не было и других кальсон, кроме тех, в которых он умер, я надел их на него после мытья. Плащ надели без стихаря, пару красных туфель достал епископ Червии, тоже ризничий папы, и к этому длинный покров из камчатой ткани, красный или белый, если не ошибаюсь… Посколько роккетто у него не было, мы надели вот это все, сандалии, амикт, цингулум, скрещенную на груди столу вместо нагрудного креста, который мне вернуть не удалось, малую тунику, далматику, перчатки, драгоценную белую казулу, паллий, простую митру и кольцо с драгоценным сапфиром, стоившим, по словам ризничего, триста дукатов. В таком облачении мы положили его посреди покоев, на ложе, поставленное на стол, с подушкой в головах и парчой. Здесь он оставался до погребения». Burcardo G. Alla corte di cinque papi. Diario 1483–1506 / ed. L. Bianchi. Milano, 1988. P. 44–45.
567
Johannes Burckardus. Liber notarum / ed. E. Celani. T. I. P. 352; Burcardo G. Alla corte di cinque papi. P. 404–406: «После одиннадцати вечера меня позвал товарищ. Я направился во дворец, когда кардиналы еще не знали о случившемся. Они получили известие, когда я был там, но никто не сдвинулся с места, и в других местах их тоже нельзя было встретить. Тогда я дал понять кардиналу Неаполитанскому, что надо бы принять меры перед лицом очевидных опасностей. После полуночи он послал двух слуг, чтобы пригласить всех кардиналов явиться на следующее утро в Минерву, где посреди ризницы для них квадратом расставили скамейки. Войдя к папе, я надел на него все одеяния из красной парчи, короткий амикт, красивую планету и чулки. Поскольку на тапочках не было крестов, я надел ему на ноги его домашние бархатные кармазинные туфли, с вышитыми золотом крестами, вместо сандалий и закрепил на пятках шнурками. Не хватало кольца, которое мне не удалось отыскать. В таком вот убранстве, через два покоя, зал понтификов и зал аудиенций мы принесли тело в зал попугая. Мы подготовили красивый стол длиной в тростниковый стебель, покрыли его кармазинной скатертью и ковром. Взяли четыре парчовых подушки, одну из кармазинного атласа и одну, старую, из кармазинного бархата. Последнюю мы положили под плечи, две по бокам, одну под голову, одну парчовую и одну атласную держали в руках. А голову накрыли еще одним старым ковром».
568
Johannes Burckardus. Liber notarum. T. I. P. 355; Burcardo G. Alla corte. P. 406–407.
569
Burcardo G. Alla corte. P. 430; Johannes Burckardus. Liber notarum. T. II. P. 394.
570
Ibid. T. I. P. 15–16: «In hoc erravi: debebat enim in habitu sancti Francisci, cujus ordinem professus erat, sepeliri, desuper in vestibus sacris pontificalibus sibi impositis».
571
Burcardo G. Alla corte. P. 47; ср.: Johannes Burckardus. Liber notarum. T. I. P. 16: «Advertendum quod, hoc mane, defunctum vestiendo, erravimus: debebat enim sub sacris vestibus habitum ordinis sancti Francisci, quem professus erat, gestare et non pontificalem, quo etiam habitu indutus olim fuit Alexander V, qui ejusdem ordinis professus fuerat; et ratio est, quia in eo, quod homo est, moritur et desinit esse major hominum, ideo, ut homo ante apostolatum, sepeliri debet ». Эта проблема дважды возникла в XV веке, при избрании францисканцев Александра V (1409–1410) и Сикста IV (1471–1484).
572
Paride de Grassi. Tractatus de funeribus et exequiis (Vat. lat. 5986. F. 127v): «Pontifex vero idem si eligetur, debebit vivens deposito habitu regulari induere apostolicum, qui, omnibus pontificibus indifferens, est enim unicus habitus pontificalis, et nullius ordinis ante professi regulam sequens; nam, inquantum sit pontifex maximus, profecto maior homine censetur, ideo nulli regule obnoxius est, ut illius habitum deferre vivens cogatur, quandoquidem Christi vicarius supra humanam conditionem existimatur. Mortuus vero idem pontificus, quia iam Christi vicarius esse desinit et in hominem reversus est, ideo funitus, in illo habitu vestiri efferique et sepeliri debet in quo dum homo esset ante Apostolatum vestiri solebat. Verum super eo regulari habitu pontificalibus omnibus paramentis ut puta phanone, pallio, succinctorio, et reliquis parandus est mortuus, quemadmodum vivens dum pontificaliter missam celebrare solebat». Цит. по: Herklotz I. Paris de Grassis. Tractatus. S. 229. N. 52. Дикманс останавливается на этом месте в своем комментарии к Церемониалу Патрици Пикколомини (1484–1492). Dykmans M. Paris de Grassi // Ephemerides liturgicae. Vol. 96. 1982. P. 436. N. 122. Уже этот последний настаивал на том, что покойный папа должен быть облачен в рясу, которую носил до понтификата, в особенности, если он был из монахов. Dykmans M. L’œuvre. Vol. I. P. 247: «Si vero defunctus summus pontifex ante pontificatum alicuius ordinis professor fuit, induatur post locionem vestibus iuxta professionem condecentibus, deinde pontificalibus infrascriptis». Неслучайно проблема освещается в тех же терминах в предписаниях папских исповедников XV века.
573
Ibid. Vol. I. P. 231. N. 679: «Cogitet summus pontifex, et si omnium sit maximus, se tamen esse mortalem, et eulogium illud quod inter solemnia sue coronationis decantari solet, sedulo memoria repetat: Pater sancte, sic transit gloria mundi »; « Omnis caro fenum et omnis gloria eius tanquam flos agri ».
574
Ibid. Vol. I. P. 247: «Ubi etiam privatim nudus supra aliquam tabulam nudam positus ab eisdem plumbatoribus lavatur et extergitur».
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: