Агостино Паравичини Бальяни - Тело Папы
- Название:Тело Папы
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Литагент АСТ
- Год:2021
- Город:Москва
- ISBN:978-5-17-127223-4
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Агостино Паравичини Бальяни - Тело Папы краткое содержание
В основе книги – рассуждения автора о сущности власти, о божественном и природном в человеке. Мир римских пап с мечтами о долголетии и страхом смерти, спорами о хрупкости тела и бессмертии души предстает перед нами во всем его многообразии.
Перевод книги на русский язык выполнил российский медиевист, доктор исторических наук, специалист по культуре средневекового Запада Олег Воскобойников.
В формате PDF A4 сохранен издательский макет.
Тело Папы - читать онлайн бесплатно ознакомительный отрывок
Интервал:
Закладка:
LP. Vol. I. P. 338: «vitam finivit in pace, Christi confessor; qui et multa mirabilia operatur usque in hodiernum diem».
611
Manegoldus. Liber ad Gebehardum. MGH. Libelli. Bd. I. S. 326: «Quam videlicet eius sanctitatem plura que ad sacratissimum eius sepulcrum acta sunt, plura que cotidie geruntur omnibus, quibus presencia eius substracta est, adhuc locuntur miracula; quibus eo manifestior et indubitatior redditur, quo nulli suspicioni locus relinquitur, nullus vel infidelis secus quicquam oppinari signis clarentibus permittitur». Та же информация содержится в «Папской книге» Бозона. LP. Vol. II. P. 356: «Eo autem in eadem ecclesia digno cum honore sepulto, infirmi concurrentes ad ipsius tumbam et variis languoribus detenti per divine operationis clementiam sanati et salvati sunt». Ту же формулировку Бозон использует в связи с погребением Григория VII (LP. Vol. II. P. 368): «Ad cuius utique corpus in beati Mathei basilica honorifice tumulatum mirabilis Deus multa miracula dignatus est operari».
612
Mallio P. Descriptio basilicae Vaticanae // Valentini R. Op. cit. Vol. III. P. 387, 395; cp.: Maccarrone M. Il sepolcro di Bonifacio VIII nella Basilica Vaticana // Roma Anno 1300. R., 1983. Р. 755. N. 16.
613
MGH. SS. Bd. XXII. S. 352: «Tumulum autem eius reverenter habetur».
614
Pagnotti F. Niccolò da Calvi. P. 119: «Et eo ibidem sepulto in spetiosa et celebri sepultura, obsessi… liberantur et omnes, qui ibidem puro corde implorant auxilium, salubrem sue petitionis (consequuntur) effectum».
615
Хроника доминиканского конвента Санта Мария ин Гради в Витербо, написанная в 1615 году доминиканцем Джачинто де Нобили, который воспользовался более ранними источниками (Acta Sanctorum. Propyl. Maii. Vol. II. P. 54): «Clemens Papa IV… in ecclesia Gradensi corpus suum sepeliri mandavit. Die XXIX… mensis Novembris miraculis coruscare coepit: Indeque populi ejus sanctitate ac miraculis moti ad ejus sacrum cadaver visendum tangendum et deosculandum confluere». Цит. по: Ladner G.B. Die Papstbildnisse. Bd. II. S. 155. Не желая расставаться с таким сокровищем, каноники собора решили против воли доминиканцев похоронить папу у себя, в церкви св. Лаврентия. Григорий X (1271–1276) пригрозил им отлучением. Potthast. 20876, 20924, 20935, 21914; основные свидетельства: Ladner G.B. Die Papstbildnisse. Bd. II. 155 ss. См. также: Garms J. Gräber von Heiligen und Seiligen // Skulptur und Grabmal des Spätmittelalters in Rom und Italien. S. 96. Когда конвент превратили в тюрьму, гробницу Климента IV в 1885 году перенесли в Сан Франческо алла Рокка в Витербо, где она находится по сей день. Bertelli C. Traversie della tomba di Clemente IV // Paragone. 1969. Р. 53–63.
616
Campi P.M. Dell’historia ecclesiastica di Piacenza. Vol. II. P. 347–349. Информация о культе Григория X собрана Андре Воше: Vauchez A. La sainteté en Occident aux derniers siècles du Moyen Age. R., 1981. Р. 366.
617
Ladner G.B. Die Papstbildnisse. Bd. II. S. 174.
618
Mann H.K. The Lives of the popes. Vol. XVI. P. 354.
619
«Nam diversarum passionum afflicti et specialiter visus, ingressus, auditus et loquele prostrati iuxta feretrum, in quo corpus sepultum extitit infra paucos dies, videntibus et assistentibus clericis et laicis quam pluribus, multi sunt sanati. Nec adhuc, quando fuit hec scriptura protracta, 12. die mensis Maii cessabant ibidem miracula, verius immo diebus singulis occurrenti populose fidelium multitudini misericorditer a Domino larguntur»; «et qui scripsit hec, vidit ea». Martinus Polonus. Chronica pontificum et imperatorum, Continuatio Romana // MGH SS. Bd. XXII. S. 481. Ср.: LP. Vol. II. P. 465. Как и Иоанн XXI, Мартин IV, по слухам, умер от желудочного расстройства (Данте. Чистилище. XXIV, 20–24). В обоих случаях, возможно, нужно было засвидетельствовать смерть папы публичной демонстрацией праха.
620
Издание письма: Wadding L. de. Annales Minorum. Vol. V. P. 168. Ср.: Ibid. P. 154, 167. Согласно Ваддингу, папа завещал похоронить его во францисканской рясе: «qui habitu religionis ante obitum postulato, in eo sepeliri voluit». Ср.: «Scribit Pisanus dum aliquot post annis resarciretur Templum, inventum fuisse, corpus omnino integrum, et Minoriticum, in quo sepultus est, habitum illaesum». Ibid. P. 168. Гонорий IV сам утверждал (ibid.), что был назначен душеприказчиком Мартина IV. Следы не дошедшего до нас завещания этого папы можно найти в некоторых французских поминальных книгах из клюнийского приората в Париже Сен – Мартен – де – Шан, собора в Сансе, парижского аббатства Сент – Женевьев и из Сен – Дени. Paravicini Bagliani A. I testamenti. P. 37.
621
Wadding L. de. Annales Minorum. Vol. V. P. 167: «ne sancto privarentur corpore… varias interposuerunt appellationes… obiitque Honorius, neque fuit qui amplius translationem urgeret».
622
Statuto della Città di Perugia. N. 437: «Nullus offendere audeat vel presumat sepulcrum felicis recordacionis domini Urbani pape quarti, et qui contrafecerit XXV libras comuni Perusini solvere teneatur». Позже для Мартина IV была создана новая гробница в соборе Перуджи, а Бонифаций VIII одарил двухлетней индульгенцией верующих, которые готовы были прийти на торжественное перенесение его «честнóго тела», venerabile corpus. Соответствующее письмо от 28 февраля 1296 года сохранилось в Архиве Капитула Перуджи (perg. C 29): «Bonifatius episcopus servus servorum Dei. Universis Christi fidelibus per civitatem et diocesim Perusinam ac ducatum Spoletanum et Patrimonium beati Petri in Tuscia constitutis, salutem et apostolicam benedictionem. Pastoralis officii nobis divina dispositione commissi debitum exigit ut ad salutem animarum fidelium paternis studiis impendamus. Cum itaque venerabile corpus felicis recordationis Martini pape IIIIti predecessoris nostri quod in Perusina requiescit ecclesia de loco in quo est ad alium solenniorem transferri mandemus per venerabilem fratrem nostrum S(imonem) episcopum Carnotensem, nos cupientes ut translatio ipsa fiat sollenniter et laudabiliter sicut decet, omnibus vere penitentibus et confessis qui translationi intererunt supradicte de onnipotentis Dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi duos annos et totidem quadragenas de iniunctis eis penitentiis misericorditer relaxamus. Datum Rome apud Sanctum Petrum III kalendas martii, pontificatus nostri anno secundo (BP)». BP – это свинцовая булла, «bolla piombata di Bonifatio Ottavo», к которой отсылал Криспольти и которую Ладнер безрезультатно разыскивал в Государственном архиве Перуджи. Crispolti C. Perugia Augusta. Perugia, 1648. Р. 68; Ladner G. Die Papstbildnisse. Bd. II. S. 228.
623
Bernardus Guidonis. Catalogus pontificum Romanorum // LP. Vol. II. P. 472: «cepit evidentissime corruscare miraculis vel declarare». LP. Vol. II. P. 472: «maxime in demonibus expellendis de cordibus obsessorum, in multis langoribus et infirmitatibus propulsandis. Quorum quedam non pauca evidentia et probata alibi scripture memorie sunt mandata».
624
Steinmann E. Die Zerstörung der Grabdenkmäler der Päpste von Avignon // Monatshefte für Kunstwissenschaft. Bd. 11. 1918. S. 145–171 (особенно 154 ff); Schmidt G. Typen und Bildmotive des spätmittelalterlichen Monumentalgrabes // Skulptur und Grabmal. S. 52. Свидетельства о чудесах после смерти папы авиньонского периода вновь появляются лишь с Урбаном V. «После его смерти рядом с его телом происходили, говорят, чудеса, как в Авиньоне, где он умер, так и в Марселе, куда его останки перенесли для погребения в церкви, где он прежде был аббатом. Но к канонизации эти чудеса не привели». «Пятое жизнеописание». (Baluze E., Mollat G. Vitae paparum Avenionensium. Vol. I. P. 404). Народное почитание Урбана V приняло формы, не засвидетельствованные ни для одного понтифика XIII–XIV вв. «Почти весь храм монастыря (Св. Виктора в Марселе – А.П.Б. ) и могилу украсило множество свечей, сюда приводили людей, которые, призвав его имя, спаслись от разных бед и болезней». Начали распространяться изображения папы. «Второе жизнеописание Урбана V» завершается четким указанием: «Нет ни одного важного храма в мире, где не было бы живописного изображения этого папы, почитаемого молебнами и приношениями». Vita II, Baluze E., Mollat G. Vitae paparum Avenionensium. Vol. II. P. 393. Для современников Урбан V был серьезным претендентом на святость. Народное почитание, спонтанно возникшее у его гроба, как раз полагается святому. Albanès J.—H. Abrégé de la vie et des miracles du bienheureux Urbain V. P., 1872; Ehrle F. Zur Geschichte des Cultes Urbans V. // Archiv für Litteratur— und Kirchengeschichte des Mittelalters. Bd. 4. 1888. S. 349–352; Vauchez A. La sainteté. P. 368–372.
625
Эпитафия Климента IV (1264–1268): LP. Vol. II. P. 455 N. 4: «En datur in cineres Petri successor et heres». Ladner G.B. Die Papstbildnisse. Bd. II. S. 157.
626
Ladner G.B. Die Papstbildnisse. Bd. II. S. 143–157.
627
Эпитафия предшественника Климента IV, Урбана IV (1261–1264), строится на оппозиции высокого и низкого: «Я был первосвященником, пастырем и патриархом, / Некогда звавшийся Яковом, я принял имя от царственного града. / Ныне же я стал прахом и покоюсь в тесной могиле, / Верховный владыка, позволь мне сорадоваться с Тобой вовеки». Здесь обыгрывается папское имя, Урбан, ab Urbe monarcha, а затем утверждается, что он «ныне прах», nunc cinis. Ladner G.B. Die Papstbildnisse. Bd. II. S. 130: «+Archilevita fui pastor gregis et patriarcha / Tunc Jacobus posvi mihi nomen ab vrbe monarcha / nvnc cinis exigvi tvmvli conclvdor in archa / te sine fine frvi tribvas mihi summe iherarcha».
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: