Агостино Паравичини Бальяни - Тело Папы
- Название:Тело Папы
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Литагент АСТ
- Год:2021
- Город:Москва
- ISBN:978-5-17-127223-4
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Агостино Паравичини Бальяни - Тело Папы краткое содержание
В основе книги – рассуждения автора о сущности власти, о божественном и природном в человеке. Мир римских пап с мечтами о долголетии и страхом смерти, спорами о хрупкости тела и бессмертии души предстает перед нами во всем его многообразии.
Перевод книги на русский язык выполнил российский медиевист, доктор исторических наук, специалист по культуре средневекового Запада Олег Воскобойников.
В формате PDF A4 сохранен издательский макет.
Тело Папы - читать онлайн бесплатно ознакомительный отрывок
Интервал:
Закладка:
660
Treitinger O. Die oströmische Kaiser— und Reichsidee. Jena, 1938. S. 156. Anm. 57. Автор основывается на свидетельстве псевдо – Кодина (XIV век).
661
Nicephori Gregorae byzantina historia. IX, 4 / ed. L. Schopen. Bd. I. Bonn, 1829. S. 463.
662
«Quia "omnis potentatus vita brevis", idcirco sepe contingit quod Romani pontifices, qui in subcelesti ierarchia primatum obtinent, infra breve temporis spatium vitam finiunt et, carnis ergastulo derelicto, ad libertatem transeunt patrie supernorum. Et cum talis ac tanta ierarchia non deberet esse acefala quasi monstrum, sanxerunt provide sancti patres ut, defuncti presidis corpore ecclesiastice tradito sepulture, per viam canonicam defuncto presidi substitueretur alius qui tanto presit "oneri et honori"». Dykmans M. Le cérémonial. Vol. I. Р. 158.
663
«Ad officium spectat primo ut corpus mortui sepeliant antequam de electione tractent». Цит. по: Watt J.A. «The Constitutional Law of the College of Cardinals from Hostiensis to Johannes Andreae // Mediaeval Studies. Vol. 33. 1971. P. 156. Анализ власти кардиналов во время вакансии, предпринятый Остийцем, самый подробный за весь XIII век.
664
Основная работа: Spinelli L. Op. cit. P. 156 ss. Dykmans M. Les pouvoirs. P. 119–145.
665
«Nos autem, penes quos potestas residet, Apostolica Sede vacante». Matthaeus Paris. Op. cit. P. 250.
666
Hostiensis. Lectura super quintum decretalium. Venetiis, 1581. Fol. 104v–105. De poenis. 14: Cum ex eo. N. 24–28: «saltem in iis que de grandi necessitate evidenti et imminenti expediri oportet». Dykmans M. Les pouvoirs. P. 133.
667
Hostiensis. Apparatus 5. 38. 14 s.v. plenitudinem potestatis: «aliqui dicunt quod cardinales sunt sine capite, quia hoc non est verum, immo habent caput Ecclesie proprium et generale, scilicet Christum». Цит. по: Watt J.A. Op. cit. P. 156.
668
Johannes Monachus. Glossa in Sextum. Venetiis, 1586. Fol. 365v–366r. Dykmans M. Les pouvoirs. P. 135.
669
Rocaberti J.Th. Bibliotheca. T. II. P. 59: «Dicebant quidam, quod Ecclesia nunquam moritur. Ideo sede vacante remanet potestas papalis in Ecclesia vel collegio cardinalium». Цит. по: Sägmüller J.—B. Op cit. S. 228.
670
«Еt sanctus Pater noster Franciscus divinitus inspiratus promittit in regula sua et nostra obedientiam et reverentiam non solum pape et successoribus eius, sed etiam sancte Romane Ecclesie, per quam, sicut alibi probavi, intelligitur ibi collegium cardinalium, idest, eorum, ad quos electio pape iure ordinario spectat. Et certe, mortuo papa et necdum altero substituto, residet apud eos precipua auctoritas totius Ecclesie gubernande». Oliger P.L. Epistola ad Conradum de Offida // Archivum Franciscanum Historicum. Vol. 11. 1918. P. 369–370; Jeiler J. Ein unedierter Brief des P. Olivi († 1297) // Historisches Jahrbuch. Bd. 3. 1882. S. 656; Sägmüller J.—B. Op. cit. S. 228.
671
«Et hac eadem ratione Franciscus, pater noster sanctissimus, et sectator Christi… promittit… non solum pape et eius successoribus, sed etiam Romane Ecclesie, per quam nequaquam intellexit omnes ecclesias, nec totum populum Romane Ecclesie, sed solum collegium cardinalium, qui proprie et anthonomastice sunt ipsa sedes Ecclesie Romane». Oliger P.L. Petri Iohannis Olivi de renuntiatione papae Coelestini V quaestio et epistola // Archivum Franciscanum Historicum. Vol. 11. 1918. P. 353–354. То же – в пассаже, приведенном в предыдущей сноске. См. также: Petrus Iohannis Olivi. Expositio Regulae Fratrum Minorum. Venetiis, 1513. T. III. Fol. 107vb: «Nota quod adiecit: et Ecclesie Romane. Idem est: et his, qui, mortuo papa, tenent locum eius; Firmamenta».
672
«Potestas et auctoritas Romani pontificis, sede vacante, apud collegium cardinalium sancte Romane Ecclesie remanet». Цит. по: Dykmans M. Les pouvoirs. Р. 131. После смерти Климента V (20 апреля 1314 г.) кардиналы сняли отлучение. Schimmelpfennig B. Die Zeremonienbücher. S. 189.
673
Augustinus Triumphus. De potestate collegii mortuo papa // Scholz R. Die Publizistik zur Zeit Phillips des Schönen und Bonifaz VIII., Stuttgart, 1903. S. 501–508 (по рукописи Vat. lat. 4046. Fol. 32r): власть папы не может увековечиться в нем «quia ipse moritur, sicut et alii homines, oportet quod perpetuetur in Collegio». «Sed capud Ecclesie simpliciter est immortale, quia Christus, qui est capud Ecclesie simpliciter, est pontifex sanctus in eternum secundum ordinem Melchisedech, uti dicitur ad Hebreos, et per consequens potestas papae est perpetua, simpliciter loquendo, quia remaneat semper in collegio vel in Ecclesia, que est simpliciter ipsius Christi capitis incorruptibilis et permanentis». Spinelli L. Op. cit. P. 163–165; Elze R. “Sic transit”. P. 36. О творчестве Трионфо см.: Mariani U. Scrittori politici agostiniani del secolo XIV. Firenze, 1927. P. 226 ss.
674
«Сomparatur enim collegium ad papam sicut radix ad arborem vel ad ramum… sicut potestas rami vel arboris que floret et fructum producit remanet in radice ipso ramo vel ipsa arbore destructa, sic, ut videtur, potestas papalis remanet in collegio vel in Ecclesia ipso papa mortuo, in collegio quidem tanquam in radice propinqua, et in Ecclesia prelatorum et aliorum fidelium tanquam in radice remota». Augustinus Triumphus. Summa. Questio 3, 8. Цит. по: McCready W.D. The Papal Sovereign in the Ecclesiology of Augustinus Triumphus // Mediaeval Studies. Vol. 39. 1977. P. 300. N. 97.
675
«Immo vacante Ecclesia per mortem pape non est dicendum quod remaneat sine capite, quia hoc dictum non esset remotum ab heresi, que tunc corpus cardinalium et tota Ecclesia habet caput Ecclesie generale et verum et proprium Christum scilicet viventem». Alvarus Pelagius. De statu et planctu Ecclesiae. II, 68. Fol. 94r.
676
«Eo tamen proviso, quod si eiusdem Ecclesie camerarium aut maiorem aut aliquos ex penitentiariis, quorum officium per obitum eiusdem pontificis nolumus exspirare, per mortem vel alio quovis modo deficere contingat, valeat idem coetus (cardinalium) ad tempus vacationis huiusmodi pro numero deficientium vel etiam ampliori, quantum ad poenitentiarios, si hoc eidem coetui concorditer videtur expedire, alios subrogare». Clem. Lib. I. Tit. III: de electione. Cap. II // Corpus iuris canonici. Bd. II. S. 1135–1136. Göller E. Die päpstliche Pönitentiarie. Vol. I. Roma, 1907. P. 99–100.
677
Ситуация, сложившаяся к 1300 году, осталась актуальной в Новое время. См.: Aymon J. Op. cit. P. 384: «Рота и все трибуналы прекращают исполнение правосудия, продолжают работать лишь кардинал – камерарий и кардинал великий исповедник».
678
Göller E. Op. cit. Vol. I. P. 145. N. 2.
679
Rusch B. Die Behörden und Hofbeamten der päpstlichen Kurie des 13. Jahrhunderts. Königsberg, Berlin, 1936. S. 22. Урбан IV отличал «палату нашего предшественника», camera praedecessoris nostri, от «нашей палаты», camera nostra. Les Registres d’Urbain IV (1261–1264) / e2d. J. Guiraud, S. Clémencet. P., 1892–1958. N. 138.
680
Iohannes de Deo. Summa de poenitentiis. Vat. Reg. 177, Fol. 31. Цит. по: Göller E. Op. cit. Vol. I. P. 98. Один папский чин XV века показывает, что папские исповедники прекращали работать после смерти папы, но они должны были в сопровождении кардинала – исповедника явиться перед коллегией, чтобы получить разрешение на исполнение своих обязанностей sede vacante . Ibid. Vol. I. P. 145. N. 2.
681
Назначение и увольнение ректоров провинций Папского государства и коллекторов требовало, что само собой разумелось, согласия кардиналов, de consilio cardinalium. Les Registres de Nicolas IV. N. 7059–7064, 7074–7075; Baumgarten P.M. Untersuchungen und Urkunden über die Camera collegii cardinalium. Leipzig, 1898; Lulvès J. Die Machtbestrebungen des Kardinalats bis zur Aufstellung der ersten päpstlichen Wahlkapitulationen // Quellen und Forschungen aus italienischen Archiven und Bibliotheken. Bd. 13. 1910. S. 85 ff.
682
«Tenens papatum vel dignitatem est corruptibilis, papatus tamen, dignitas vel imperium semper est». Johannes Andreae. Novella. С. VI, 1, 3. N. 5. Цит. по: Канторович Э.Х. Ук. соч. С. 537. Прим. 239.
683
Baldus. Super decretalibus, glossa a 2, X, I, 7. Venеzia, 1580. Fol. 93ra. N. 4. Цит. по: Maccarrone M. Vicarius Christi. P. 237.
684
«Imperator in persona mori potest, sed ipsa dignitas seu imperium immortalis est, sicut et summus Pontifex moritur, sed summus Pontificatus non moritur». Baldus. Consilium. 159, III. Francfurt, 1589. Fol. 41r.
685
«Porro duo concurrunt in rege: persona et significatio. Et ipsa significatio, quae est quoddam intellectuale, semper est perseverans enigmatice, licet non corporaliter: nam licet rex deficiat quid ad rumbum, nempe loco duarum personarum rex fungitur». Ibid.
686
Именно здесь Канторович видел самое ясное на протяжении Средневековья предвестие идеи тюдоровских юристов о «двух телах короля». Канторович Э.Х. Ук. соч. С. 523. Прим. 295.
687
«Vacante sede apostolica, sedent episcopi a dextris, post ipsos presbiteri, a sinistris vero diaconi cardinales omnes suo ordine, gradu et loco, sicut faciebant papa presente; hoc tamen salvo, quod interdum non dimittitur locus medius inter episcopos et diacones, et tunc etiam episcopi sedent a dextris, ut dictum est, et presbiteri post eos; a sinistris vero, iuxta tamen episcopos, immediate sedent prior diaconorum et alii post priorem». Dykmans M. Le cérémonial. Vol. II. P. 471. Этот пассаж сохранился в двух рукописях, из которых древнейшая восходит к 1350 году.
688
Ibid. Vol. III. P. 264. N. 7: «Item debet ordinare quod statim claudantur omnes porte palatii, una tantum excepta, que videbitur aptior et magis opportuna pro introitu et exitu illorum qui ibi (aliquid) fuerint facturi».
689
Ibid. Vol. III. P. 266–267. N. 17–18.
690
Интервал:
Закладка: