Максим Дзевенис - Польские сказки

Idzie(идёт; iść – идти ) , znowu szuka sędziego(снова ищет судью) , a tu jaskółeczka siedzi na gałązce i świergota(а тут ласточка сидит на веточке и щебечет; jaskółka – ласточка; gałązka – ветка. веточка ) :

– Ani zbyt wielkiego(ни слишком большого) , ani zbyt małego nie bierz(ни слишком маленького не бери; brać – брать ) , Maćku(Мацек) . „Uhm(хм) ! – pomyślał chłop(подумал крестьянин) . – Trzeba będzie wziąć barana(нужно будет взять барана) .” Znalazł barana(нашёл барана) , prowadzi(ведёт) , pyta(спрашивает) :

Zbierało się na płacz Maćkowi, myślał, że sprawiedliwość, wdzięczność są rzeczy zwyczajne, razem ze światem stworzone.

Idzie, znowu szuka sędziego, a tu jaskółeczka siedzi na gałązce i świergota:

– Ani zbyt wielkiego, ani zbyt małego nie bierz, Maćku. „Uhm! – pomyślał chłop. – Trzeba będzie wziąć barana.” Znalazł barana, prowadzi, pyta:

– Jakież twoje zdanie(каково же твоё мнение) ? Ten beknął(тот заблеял) , klnie się:(клянется, kląć się – клясться ) :

– Ja tam nie znam żadnej sprawiedliwości(я не знаю никакой справедливости) , wdzięczności ani niewdzięczności(ни благодарности, ни неблагодарности) . Mogę tu pobeczyć(могу здесь заблеять; pobeczyć = pobeczeć – заблеять ) , i na tym koniec(и на этом конец) … Jeżeli wam o zgodę chodzi(если вы соглашения хотите: «если вам о соглашении речь идёт») , nasz pies owczarski(наша овчарка; pies owczarski – овчарка ) – doskonały sędzia(отличный судья, doskonały – превосходный, отличный ) : jednego barana w kark(одного барана в шею = по шее; kark – шея /задняя часть/ ) , drugiego za łeb(второго за голову = по голове; łeb – голова /животного/ ) , w natyłki i my(по ягодицам и мы; natyłki – уст. ягодицы ) , tysiąc owiec(тысяча овец) , musimy żyć w zgodzie(вынуждены жить в согласии; musieć – быть вынужденным; żyć w zgodzie – жить в согласии ) . Oho, nasz kundel jest wielki sędzia(ого, наша дворняга – великий судья)!

– Jakież twoje zdanie? Ten beknął, klnie się:

– Ja tam nie znam żadnej sprawiedliwości, wdzięczności ani niewdzięczności. Mogę tu pobeczyć, i na tym koniec… Jeżeli wam o zgodę chodzi, nasz pies owczarski – doskonały sędzia: jednego barana w kark, drugiego za łeb, w natyłki i my, tysiąc owiec, musimy żyć w zgodzie. Oho, nasz kundel jest wielki sędzia!

Niedźwiedziowi oczy zaświeciły się z radości(у медведя глаза засверкали от радости; zaświecić się – засветиться, засверкать, zaświeciły mu się oczy – у него засверкали глаза, z – от /об эмоц. сост./ ).

– Chłopie(крестьянин) – powiada(говорит он) – wdzięczność dla ciebie gryzie mię(благодарность к тебе мучает меня; dla – к /при указании на отношение/ ) , truje coraz bardziej(терзает всё больше; truć – отравлять; беспокоить, терзать; coraz – всё /в соч. со сравн. ст. прил. или нареч. означает постепенное усиление качества/; bardziej – более, больше ) . Zjeść cię koniecznie muszę(съесть тебя я непременно должен) , żeby się wywdzięczyć(чтобы отблагодарить).

– Zaczekajże(подожди же) – chłop mówi(говорит крестьянин) – ten baran jest głupi i jak świat światem(это баран глупый и никогда; jak świat światem – никогда ) , baran sędzią nie bywał(баран судьёй не бывал) ; ale poczciwca tu jednego sprowadzę(но одного порядочного я сюда приведу; poczciwiec – уст. честный/порядочный человек ).

Niedźwiedziowi oczy zaświeciły się z radości.

– Chłopie – powiada – wdzięczność dla ciebie gryzie mię, truje coraz bardziej. Zjeść cię koniecznie muszę, żeby się wywdzięczyć.

– Zaczekajże – chłop mówi – ten baran jest głupi i jak świat światem, baran sędzią nie bywał; ale poczciwca tu jednego sprowadzę.

Bieży Maciek i psa wzywa(бежит Мацек и пса зовёт) :

– Wierneś jest zwierzę(ты верное животное; wierny – верный; jesteś – ты есть ) , pewnie masz w sobie wdzięczność i sprawiedliwość(наверное, имеешь в себе благодарность и справедливость).

Opowiedzieli mu sprawę i nastają(рассказали ему дело и настаивают) :

Bieży Maciek i psa wzywa:

– Wierneś jest zwierzę, pewnie masz w sobie wdzięczność i sprawiedliwość.

Opowiedzieli mu sprawę i nastają:

– Sądź podług wiecznej sprawiedliwości świata(суди согласно вечной справедливости мира; podług czegoś – согласно чему-л. ) ! Pies się zamyślił(пёс задумался) , a potem rzecze(а потом молвит; rzec – сказать, произнести, молвить ) :

– Wczoraj w nocy zbóje napadli mojego pana(вчера ночью разбойники напали на моего хозяина; w nocy – ночью; napaść kogoś – напасть на кого-л. ) , a ja go w porę ostrzegłem(а я его вовремя предупредил; pora – время; w porę – вовремя ) , ocaliłem mu życie(спас ему жизнь) , majątek(имущество) , a on mi dzisiaj przez wdzięczność i sprawiedliwość wsypał takie kije(а он мне сегодня из благодарности и справедливости всыпал таких ударов палкой; przez – из-за, из /при указании на причину чего-л./; kije мн. палки, удары палкой ) , że oto łazić nie mogę(что вот лазать не могу; móc – мочь ).

– Sądź podług wiecznej sprawiedliwości świata! Pies się zamyślił, a potem rzecze:

– Wczoraj w nocy zbóje napadli mojego pana, a ja go w porę ostrzegłem, ocaliłem mu życie, majątek, a on mi dzisiaj przez wdzięczność i sprawiedliwość wsypał takie kije, że oto łazić nie mogę.

Maciek w rozpaczy pędzi i myśli sobie(Мацек в отчаянии несётся и думает себе; pędzić – мчаться, нестись ) :

„Głupi jestem(глупый я) , że jaskółki słucham(что ласточку слушаю; słuchać kogoś /родит. падеж/ – слушать кого-л. /вин. падеж/ ) ! Ani zbyt duży(ни слишком большой) , ani zbyt mały(ни слишком маленький) – niemądre słowa(неумные слова) … Konia przyzwę(коня позову; przyzwać – книжн. призвать, позвать ) , to jest zwierzę poczciwe ze skórą i kościami(это животное славное со шкурой и костями; skóra – кожа; шкура ) .”

Przyszedł koń i powiada(пришёл конь и говорит) :

Maciek w rozpaczy pędzi i myśli sobie:

„Głupi jestem, że jaskółki słuchami Ani zbyt duży, ani zbyt mały – niemądre słowa… Konia przy zwę, to jest zwierzę poczciwe ze skórą i kościami.”

Przyszedł koń i powiada:

– Ja znam wybornie wdzięczność i sprawiedliwość(я знаю отлично благодарность и справедливость) , gdyż wożę(потому что вожу; wozić – возить ) , noszę swojego pana i zarabiam się w pługu na niego(ношу своего хозяина и зарабатываю в плуге для него; nosić – носить; zarabiać – зарабатывать ).

– No i cóż(ну и что же) ? – pyta Maciek uradowany(спрашивает обрадованный Мацек).

– Za to mnie pan głodem morzy i biciem srogo płaci(за это меня хозяин голодом морит и битьём жестоко платит; srogo – свирепо, сурово, жестоко )!

– Ja znam wybornie wdzięczność i sprawiedliwość, gdyż wożę, noszę swojego pana i zarabiam się w pługu na niego.

– No i cóż? – pyta Maciek uradowany.

– Za to mnie pan głodem morzy i biciem srogo płaci!

– O mocny Boże(о, сильный = всемогущий Боже; mocny – сильный; moc – сила ) ! – wykrzyknął Maciek strapiony(вскрикнул опечаленный Мацек; wykrzyknąć – прокричать, выкрикнуть, вскричать ) – czy już z Twojego ślicznego świata zginęła wdzięczność i sprawiedliwość(разве = неужели из твоего прекрасного мира исчезла благодарность и справедливость; czy – ли, разве; zniknąć – исчезнуть )?

A jaskółka świergocze(а ласточка щебечет; świergotać – щебетать ) :

– Ludzie nauczyli swojskie zwierzęta niewdzięczności(люди научили домашних животных неблагодарности; nauczyć czegoś – научить чему-л.; swojski – свойский; домашний; zwierzę – животное ) , niesprawiedliwości(несправедливости) … Twój sędzia, Maćku(твой судья, Мацек) , ani zbyt wielki(ни слишком большой) , ani zbyt mały(ни слишком маленький) , ale dziki być musi(но дикий быть должен)!